پهنه‌بندی پتانسیل سیل‌گیری با استفاده ازمدل‌ منطق فازی در محیط GIS (مطالعه موردی حوضه رودخانه خیاوچای مشکین شهر)

Authors

  • طاهر همتی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی
  • فریدون بابائی اقدم استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز
Abstract:

چکیده حوضه خیاوچای در استان اردبیل و از زیرشاخه­های رودخانه قره­سو می­باشد. رودخانه اصلی این حوضه خیاوچای نام دارد که از ارتفاعات سبلان (هزار میخ، آیی قاری، دلی آلی، جنوار داغی) سرچشمه می­گیرد و سرتاسر دره موئیل را طی نموده و به رودخانه قره­سو از زیر حوضه­های روخانه ارس می­ریزد. با توجه به این­که شهر مشکین­شهر در پایین دست این حوضه قرار گرفته است و در هر لحظه با خطر سیلاب این حوضه مواجه است، لزوم توجه به خطر سیلاب این حوضه بیش از پیش امری ضروری می­باشد. در این پژوهش به پهنه­بندی پتانسیل سیل­گیری حوضه خیاوچای مشکین­شهر با استفاده از مدل منطق فازی پرداخته شده است. برای این منظور از 8 پارامتر شامل : تراکم پوشش گیاهی – تراکم زهکشی- فاصله از آبراهه- لیتولوژی- کاربری اراضی- بارش- ارتفاع و شیب استفاده شده است. در این مدل ابتدا تمامی لایه­ها با فرمت رستر وارد نرم­افزار Arc GIS گردید، سپس فازی سازی معیارها با توجه به توابع مورد نظر صورت گرفته و در مرحله بعد با استفاده از عملگرهای مختلف مدل فازی، اقدام به پهنه­بندی سیل­گیری حوضه مورد نظر گردید. نتیجه تحقق نشان داد که دره­ها، خط­القعرها با دامنه­های مقعر و مناطق پایین دست مؤثرترین سطح سیل­گیری حوضه می­باشند. در پایان استفاده از نتایج این پژوهش می­تواند کمک شایانی در کاهش خسارات جانی و مالی ساکنان پایین دست حوضه کرده، همچنین می­تواند پیش زمینه­ای برای انجام مطالعات بعدی در رابطه با مخاطرات طبیعی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکانیابی ایستگاه‌های آتش نشانی با استفاده ازمدل AHP در محیط GIS(مطالعه موردی: شهر آمل)

با افزایش جمعیت وتراکم آن در شهر، خدمات رسانی در زمینه­های مختلف به دلیل کمبودهای موجود، دچار نارسایی در مکانیابی مراکز خدماتی می­شود و از میان مراکز خدمات شهری، سازمان آتش نشانی وظیفه تأمین امنیت در جهت پیشگیری و مقابله با آتش را انجام می­دهد. دراین پژوهش با بررسی عوامل مؤثر در مکانیابی  ایستگاه­های آتش نشانی با استفاده از  سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)،  با استفاده از ابزار تجزیه  و تحلیل ف...

full text

ارزیابی و تحلیل فضایی سیل‌گیری رودخانه قره‌سو با استفاده از منطق فازی در محیط GIS

سیل یکی از انواع مخاطرات طبیعی است که همه ساله خسارات زیانباری را در سراسر جهان و از جمله ایران به وجود می‌آورد. برای جلوگیری از رخداد سیلاب، باید مناطق دارای پتانسیل بالا و همچنین مولفه های اصلی و تاثیرگذار در ایجاد آن را شناسایی نمود. به این منظور، این پژوهش با استفاده از پارامترهای شیب، ارتفاع، فاصله از رود، تراکم زهکشی، کاربری اراضی، لیتولوژی، انحنای پروفیل، انحنای پلانیمتری و بارش در چارچو...

full text

ارزیابی و پهنه‌بندی خطر سیل‌خیزی با استفاده از منطق فازی TOPSIS در محیط GIS (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز شهر باغملک)

امروزه رشد بی‌رویه جمعیت، تسطیح زمین و اشغال حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها در کنار عوامل اقلیمی و فیزیوگرافی در شهرهای بزرگ سبب گسترش سیلاب‌های شهری شده است. حوضه آبخیز شهر باغملک نیز از این شرایط مستثنی نیست، به طوری که رخداد این پدیده مخرب در طی چند سال گذشته باعث تخریب برخی از راه‌های ارتباطی، آسیب به برخی مناطق مسکونی، اراضی زراعی و باغات واقع در این حوضه شده است. از سوی دیگر این حوضه با داشتن ...

full text

پهنه‌بندی آسیب‌پذیری ناشی از زلزله با استفاده از منطق فازی در GIS مطالعه موردی شهر لار

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان آسیب‌پذیری بخش‌های مختلف شهر لار در اثر زلزله می‌باشد در این پژوهش ابتدا با تهیه نقشه‌ها مختلف از عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری زلزله همچون محل گسل‌ها، فاصله از خدماتی همچون ایستگاه‌های آتش‌نشانی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاربری‌ها نظامی و انتظامی، تراکم، کیفیت ابنیه و ... نقشه‌های مذکور پس از رقومی سازی و زمین مرجع نمودن در نرم‌افزار GIS نسبت به فازی سازی آن‌ها اقد...

full text

مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده ازمدل ahp در محیط gis(مطالعه موردی: شهر آمل)

با افزایش جمعیت وتراکم آن در شهر، خدمات رسانی در زمینه­های مختلف به دلیل کمبودهای موجود، دچار نارسایی در مکانیابی مراکز خدماتی می­شود و از میان مراکز خدمات شهری، سازمان آتش نشانی وظیفه تأمین امنیت در جهت پیشگیری و مقابله با آتش را انجام می­دهد. دراین پژوهش با بررسی عوامل مؤثر در مکانیابی  ایستگاه­های آتش نشانی با استفاده از  سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis)،  با استفاده از ابزار تجزیه  و تحلیل فض...

full text

کاربرد منطق فازی در بررسی فرسایش خندقی با استفاده ازسیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعه موردی: حوضه طرود)

یکی از انواع مخاطرات محیطی که در بسیاری از مناطق کشور سبب از بین رفتن اراضی کشاورزی، مرتعی و تأسیسات زیربنایی می‌گردد، فرسایش خندقی می باشد. در این تحقیق از عملگرهای منطق فازی در حوضه طرود با هدف مشخص کردن پهنه‌های مختلف خطر، به دست آوردن مساحت هریک از آنها و ارائه نقشه خطر فرسایش خندقی استفاده شده است. جهت دستیابی به این هدف، از تصاویر ماهواره‌ای، تفسیر عکس‌های هوایی به مقیاس1:20000، نقشه‌های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 3

pages  121- 135

publication date 2015-07-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023